معرفی ژنراتور
در این سنسورها دقت کار بالا نبود و فقط در حد تشخیص یک فاصله یا عمق یک مایع میتوان از آنها استفاده کرد. اما در سنسورهای صنعتی که در فرکانسهای در حد مگا هرتز کار میکنند به دلیل همین در فرکانس بالا ما دقت زیادی را خواهیم داشت.
نصب اسپیسرهای عایق بین فازی از جمله راهکارهای متخصصان صنعت برق برای جلوگیری از خطاهای گذرا در شبکههای فشار متوسط هوایی، خصوصا در اسپانهای طولانی در وضعیت جوی ناپایدار و توفانی است که در اثر نزدیک شدن فاصله هادیها اتفاق میافتد. این معضل یکی از عوامل افزایش انرژی توزیع نشده و خسارتهای وارده به شبکه و مشترکان برق به حساب میآید.
نصب اسپیسرهای عایق بین فازی طی چند سال گذشته توسط این روش در صنعت برق ، ارائه و در شبکههای فشار متوسط هوایی نصب و از ثمرات آن بهرهبرداری شده است. روش نصب اسپیسر بر روی شبکه در روش پیشنهادی تامین کنندگان، شامل استفاده از بالابر عایق و ابزارهای خط گرم و همچنین روش استفاده از طناب برای نصب اسپیسر است که در شبکههای هوایی واقع در مناطق عادی کاربرد داشته و عملا قابل بهرهبرداری است.
با این حال، نصب اسپیسر در اسپانهای طولانی و در مناطق خاص و صعبالعبور شامل اسپانهای طولانی عبوری از درههای عمیق، رودخانهها و جنگلها با این روش، غیر ممکن و یا مخاطرهآمیز و همراه با اعمال خاموشی بر روی شبکه است. در این راستا، کارشناسان ابزارهایی را اختراع کرده اند که مشکل نصب اسپیسر در این گونه مناطق خاص را برطرف کرده است.
ربات طراحی و ساخته شده توسط مهندسین که قابلیت کنترل از راه دور را دارا میباشد، قادر است بدون اعمال خاموشی و در کمترین زمان، اسپیسرها را بر روی شبکه نصب و یا در صورت لزوم جمعآوری کند. همچنین اسپیسرهای طراحی شده، ضمن داشتن قابلیت تغییر طول، در مقابل تنشهای مکانیکی ناشی از دمپینگ و حرکات ناشی از طوفان در شبکه دوام بیشتری خواهد داشت.
در نمونههای موجود بر اثر تنشهای مکانیکی در بلند مدت، علاوه بر معیوب شدن اسپیسرها، هادیها نیز به علت آسیب ناشی از خستگی فلز معیوب خواهند شد. در اسپیسرهای ارائه شده مشکلات یاد شده نیز برطرف شده است.
برخی گمان میکنند که این صنعت بزودی به محدودیت فیزیکی کوچک سازی ترانزیستورها میرسد. مشکل اصلی در این مسیر آن است که میلیاردها ترانزیستور مدرن که در کنار هم قرار دارند، گرمای زیادی تولید میکنند.
اخیرا پژوهشگران دانشگاه ایالتی «پنسیلوانیا» و دانشگاه «نوتردام» نشان دادند که ترانزیستور اثر میدان تونلی عملکردی مشابه ترانزیستورهای فعلی دارند؛ اما کارایی آنها به مراتب بهتر است.
این تیم تحقیقاتی از توانایی تونلزنی الکترون میان جامدات استفاده کردند، اثری که در دنیای معمولی مانند یک شعبدهبازی میماند، اما رفتاری نرمال در سطوح کوانتومی است.
این تیم تحقیقاتی از توانایی تونلزنی الکترون میان جامدات استفاده کردند، اثری که در دنیای معمولی مانند یک شعبدهبازی میماند، اما رفتاری نرمال در سطوح کوانتومی است.
«آلن سیباق» از محققان این پروژه میگوید: ترانزیستور مانند سدی با دروازه متحرک است، مقدار آبی که از این سد سرازیر میشود، به ارتفاع دروازه بستگی دارد. در این ترانزیستورها، ما از یک دروازه جدید استفاده کردیم، با استفاده از تنظیم ضخامت این دروازه ما میتوانیم جریان را قطع و وصل کنیم.
ادوات تونل زنی الکترونی تاریخچه طولانی در تجاریسازی دارد، شما احتمالا میلیاردها از این ادوات را در USB فلش خود دارید. از اساس تونل زنی مکانیکی کوانتومی در حال حاضر برای ذخیره سازی اطلاعات استفاده میشود. در مقالهای که اخیرا این گروه تحقیقاتی به چاپ رساندهاند، رکورد جدید برای کارایی ترانزیستور اثر میدان تونلی ارائه کردند.
«سومان داتا»، استاد رشته مهندسی الکترونیک دانشگاه ایالتی «پنسیلوانیا» میگوید: ما برای تولید این ترانزیستور از ترکیب نیمههادیها استفاده کردیم. اگر ما در این کار موفق شویم، تاثیر زیادی روی مدارات الکترونیکی کم مصرف خواهیم داشت. از سوی دیگر امکان تولید مداراتی با قابلیت تولید انرژی بوجود میآید، در این مدارات بخشهایی که میتوانند انرژی را جمعآوری کنند، با مدار الکترونیکی ادغام میشود. مزیت دیگر این ترانزیستورهای تونل زنی آن است که در صورت استفاده از آنها نیاز به تغییر عمده در صنعت نیمههادی وجود ندارد، در واقع با زیرساختهای تولید فعلی میتوان از این ترانزیستورها استفاده کرد.
هنگامی که ابعاد تاسیسات گسترش مییابد و صدها یا هزاران کیلومتر بین یک نقطه تا نقطهی دیگر فاصله میافتد با کاهش هزینه بازدید های متناوب مزایای اسکادا خود را نشان میدهد. ارزش این مزایا وقتی بیشتر خواهد بود که فاصله تاسیسات خیلی زیاد و یا دسترسی به آنها مشکل میشود ، مانند مکانهایی که دسترسی به آنها با هلیکوپتر صورت میگیرد. اسکادا ، کاربر را از اقامت در محل تاسیسات یا بازدید از آنها در هنگام کار نرمال بینیاز میکند. اسکادا به اپراتور مرکزی یک سیستم توزیع شده ، مانند تاسیسات گاز ، نفت ، خطوط لوله یا نیروگاهها یا خطوط انتقال امکان تنظیم کنترل ها ، باز و بسته کردن شیرها و کلید ، نمایش آلارمها و جمع آوری اطلاعات اندازه گیری شده را فراهم میآورد.
گراند سیار:
در مواقعی مانند کار گروه تعمیرات بر روی خطوط بعد از بی برق کردن خط ها جهت اطمینان از بی برق بودن خط و تخلیه بار های الکتریکی احنمالی به زمین از گراند سیار استفاده می شود.
گیج روغن:
برای نشان دادن سطح روغن ترانس از این دستگاه ک بر روی ترانس نصب است استفاده می شود.
گروه برداری:
اتصالات مختلف برای ترانس وجود دارد که به 4 گرو تقسیم می شود که طرف فشار قوی ترانس با حرف بزرگ طرف فشار ضعیف با حرف کوچک و عدد نشان داده شده که در عدد 30 ضرب می شود و حاصل ضرب بدست آمده نشان دهنده زاویه اختلاف بین ولتاژ
www.poursalehi55eng.ir
اینکامینگ:
ورودی ترانس میباشد (خروجی اصلی ترانس که کلیه فیدرهای خروجب از آن تغذیه میشوند)
اینترلاک:
برای جلوگیری از مانور اشتباه معمولا بین سکسیونر ها و بریکر چفت و بست مکانیکی یا الکتریکی قرار میگیرد که آن به عنوان اینترلاک نام برده می شود.
اینوتر:
این دستگاه ولتاژ مستقیم را به متناوب تبدیل می کند مورد استفاده آن بدای مصارف اضطراری و پر اهمیت در پست می باشد.
www.poursalehi55eng.ir
از درسهای پایه و اصلی موثر در مهندسی کنترل می توان به درسهای مدار، الکترونیک، ریاضی مهندسی، تجزیه و تحلیل سیستم و کنترل خطی اشاره کرد. بعضی از درسهای تخصصی این گرایش عبارتند از:
▪ کنترل دیجیتال و غیرخطی: کنترل دیجیتال از سال ۱۹۶۰ در پیشرفتهای مربوط به قابلیت تولید و کیفیت محصولات و صرفه جویی در هزینه ها، نقش مهمی داشته است. به خصوص با پیشرفتهایی که در زمینه میکروپروسسور صورت گرفته، این رشته توانسته است در بعضی موارد از کنترل آنالوگ پیشی گرفته، دقت کار را بالا ببرد.
▪ کنترل مدرن: این درس برخلاف سایر درسها (مانند کنترل صنعتی و ...) تا حدی جنبه نظری دارد و دیدی تقریبا ریاضی به یک مهندس کنترل می دهد. آشنایی کلی با مفاهیم کنترل پذیری و مشاهده پذیری سیستمهای کنترل و مطالعه فیدبکهای حالت از مباحث این درس است.
▪ کنترل صنعتی: این درس از درسهای تخصصی و مهم گرایش کنترل می باشد که به بررسی نحوه به کارگیری روابط ریاضی و فرمولهایی که در هر نوع پروسه ای وجود دارد می پردازد و شامل آشنایی با سیستمهای کنترل غلظت، سطح، ارتفاع و یا ئبی ورودی، خروجی مخازن حاوی مایعات صنعتی و شیمیایی (مانند مخازن موجود در صنایع، پالایشگاهها و ...)، مطالعه سیستمهای کنترل دما و رطوبت یک محفظه و یا اتاق، آشنایی با انواع کنترل کننده های صنعتی، مطالعه انواع سیستمهای نورد موجود در کارخانه ها(مانند نورد فولاد، کاغذ و...) و دیگر سیستمهای موجود در صنعت است.
▪ ابزار دقیق: اصطلاح ابزار دقیق به ابزاری اطلاق می شود که سیگنالها را ثبت و نشان داده و یا باعث انتقال سیگنالی بین اجزای مختلف سیستم می شوند. این درس به معرفی سیستمهای کنترل و ابزار دقیق و همچنین معرفی اجزای این سیستمها می پردازد.
▪ اصول میکروکامپیوتر: این درس را به جرات می توان از جذابترین و پرکاربردترین درسهای برق دانست زیر در دنیای امروز که تمامی وسایل مکانیکی آنالوگ جای خود را به وسایل دیجیتالی می دهند، داشتن اطلاعات کافی در مورد نحوه کارپروسسورها از اولین نیازهای یک مهندس برق می باشد. با ترکیب مطالب این درس با هر کدام از درسهای دیگر می توان طرحهای بسیار جالب و پرکاربردی را طرح ریزی کرد.
www.poursalehi55eng.ir
یک سیستم ارتباطی دو طرفه سریال و تمام دیجیتال می باشد که تجهیزات Field از قبیل سنسورها محرکها و کنترلرها را با هم مرتبط می سازد در واقع field bus یک شبکه محلی LAN برای تجهیزات ابزاردقیق است که در کنترل فرآیند و اتوماسیون به کار می رود.
www.poursalehi55eng.ir
این ماده که توسط پروفسور ژنان بائو و همکارانش ابداع شده، نوعی هیدروژل رسانا است و مانند بافتهای بیلوژیکی رفتار میکند اما همچون یک فلز یا نیمهرسانا میتواند هادی جریان الکتریسیته باشد.
ترکیب این دو مشخصه امیدهای زیادی در خصوص ساخت حسگرهای بیولوژیکی و ابزار ذخیره انرژی در مهندسان ایجاد کرده است.
بائو و تیم تحقیقاتیاش ژل مزبور را با اتصال زنجیرههای طولانی ترکیب آلی آنیلین با اسید فیتیک که به طور طبیعی در بافتهای گیاهی یافت میشود، تولید کردند. این اسید قابلیت نگهداشتن تا شش زنجیره پلیمری به طور همزمان و خلق یک شبکه صلیبمانند درهمتنیده وسیع را داراست.
پلیمرهای هادی هماکنون در بازار قابل دسترساند اما همگی آنها یک فیلم یکپارچه فاقد هر نوع ساختار نانو را تشکیل میدهند؛ اما شبکه صلیبمانند ژل جدید به یک ساختار اسفنجمانند پیچیده منجر میشود. یکی از مشخصههای هیدروژل، وجود روزنههای ریز بی شمار است که ناحیه سطحی ژل را منبسط میکند. این امر میزان شارژی که ماده میتواند نگه دارد، توانایی در حس مواد شیمیایی و سرعت پاسخ الکتریکی آن را افزایش میدهد؛ با این حال، میتوان به آسانی در این ژل تغییر ایجاد کرد. به این دلیل که ماده تا آخرین لحظه سنتز جامد و سفت نمیشود، میتواند به عنوان یک مایع چاپ یا افشانه شده و پس از نشستن بر روی سطح به ژل تبدیل شود. این مشخصه تولیدکنندگان را قادر به تولید الکترودهای دارای الگوهای پیچیده و با بهای نازل میکند. همچنین ساختار غیرمعمول به ژل ویژگیهای الکترونیکی قابل توجهی میدهد.
www.poursalehi55eng.ir
بسیاری از حیوانات میتوانند میدان مغناطیسی زمین را حس کنند و از آن برای تشخیص جهت و حتی شکار استفاده کنند. به عنوان مثال، روباهها تنها جانورانی هستند که از میدان مغناطیسی برای تشخیص مسافت و جهت استفاده میکنند.
گروهی از پژوهشگران مشاهده کردهاند هنگامی که طعمه روباه قابل مشاهده باشد، روباه میتواند از هر جهت به سمت آن پریده تا طعمه را شکار کند، اما زمانی که طعمه مخفی شده است، روباه تنها در جهت شمال شرقی به سمت طعمه حمله میکند. این پژوهشگران معتقدند که جهتگیری خاص روباه به علت اثر میدان مغناطیسی زمین است. در واقع، عامل اصلی توانایی روباهها در تشخیص میدان مغناطیسی، پروتئینی به نام کریپتوکروم است که از ابتدای سلطه گیاهان و جانوران بر زمین وجود داشته است. این پروتئین قدرت تشخیص میدانمغناطیسی زمین را به بسیاری از گونهها میدهد. پروتئین مذکور با ریتم شبانهروزی جانوران و گیاهان در ارتباط است و تحقیقات اخیر نشان دادهاند که ظاهرا این پروتئین، از نور بهعنوان عامل شناسایی میدان مغناطیسی استفاده میکند.
الکترونها در مولکولهای کریپتوکروم به حالت جفتهای مرکب ظاهر میشوند و میدان مغناطیسی زمین ممکن است باعث حرکت یکی از این الکترونها شود. براساس یک تئوری که تابستان سال گذشته به چاپ رسید، امکان دارد واکنش شیمیایی بر اثر عوض شدن جهت چرخش الکترون روی دهد و در نتیجه آن پرندگان توانایی دیدن میدان مغناطیسی زمین را به صورت رنگی به دست آورند. این نظریه براساس تغییر جهت چرخش الکترونها بنا شده است و عنوان میکند هنگامی که نور خورشید به انتهای یکی از الکترونها برخورد میکند، واکنشی شیمیایی به وجود میآید و پرندگان میتوانند میدان مغناطیسی را به صورت رنگی مشاهده کنند. اما پژوهشگران دریافتهاند که کریپتوکروم کمک چندانی به جهتیابی انسان نمیکند. در نتیجه نوع بشر برای تعیین وضعیت خود نسبت به 4 جهت اصلی نیازمند استفاده از اجرام سماوی یا امروزه جی.پی.اس است. اخیرا مشخص شده است که این پروتئین در شبکیه چشم انسان وجود دارد. متخصصان علوم اعصاب دانشگاه ماساچوست نمونهای از کریپتوکروم انسان را برداشته و آن را به مگس میوه که فاقد کریپتوکروم بودند، تزریق کردند. نتایج نشان داد که قدرت تشخیص میدان مغناطیسی در مگسها به شکل قابل توجهی افزایش یافت.
البته ممکن است بشر دیگر هیچگاه قادر به استفاده از این مکانیزم برای دیدن میدان مغناطیسی زمین نباشد، ولی حتی امروزه گزارشاتی دریافت میشود که نشان میدهند برخی میتوانند با نگاه کردن میدان مغناطیسی را مشاهده کنند، اما ممکن است اجداد ما به طور عام دارای این قابلیت بوده باشند و از این توانایی برای جهتیابی استفاده میکردهاند. شاید روزی پژوهشگران دریابند چگونه میتوان از این قابلیت مجددا بهره برد و انسان دیگر نیازمند به سیستم جی.پی.اس برای جهتیابی نباشد!
www.poursalehi55eng.ir
دلایل اصلی که روغن ترانسفورماتورهای قدرت را دچار مشکل می نمایند عبارتند از:
۱) افزایش ذرات معلق در روغن
۲) وجود آب به مقدار زیاد در روغن
۳) وجود آلودگی های شیمیایی مانند اسیدیته و...
www.poursalehi55eng.ir
اصولاً در ترانسفورماتورها بین ولتاژ اولیه و ثانویه ، اختلاف فازی حاصل می شود که مقدار آن ، بستگی به طریقه اتصال بین سیم پیچ های مختلف داخل ترانسفورماتور دارد . پس ابتدا باید نحوه اتصالات سیم پیچ های اولیه و ثانویه را مشخص نمود .
برای مشخص نمودن اتصالات سیم پیچ های ترانسفورماتور از حروف اختصاری استفاده می شود . به این ترتیب که اتصال ستاره با Y ، اتصال مثلث با D و اتصال زیگزاگ را با Z نشان می دهند . در ضمن اگر اتصال مورد نظر در طرف فشار قوی باشد ، با حروف بزرگ و اگر در طرف فشار ضعیف باشد ، با حروف کوچک نمایش می دهند .
مثلاً اتصال ستاره – ستاره با Yy و یا اتصال مثلث – زیگزاگ با Dz مشخص می شود ( لازم به ذکر است که حروف معرف اتصال طرف ولتاژ بالا یا فشار قوی ، در ابتدا ، و حروف معرف اتصال طرف ولتاژ پایین ، بعد از آن قرار می گیرد ) .
حال اگر در طرف ستاره یا زیگزاگ ، مرکز ستاره یا زیگزاگ ، زمین شده باشد ، متناسب با اینکه اتصال مربوطه در طرف ولتاژ بالا یا پایین باشد ، به ترتیب از حروف N یا n استفاده می شود ؛ مثلاً Yzn یعنی اتصال ستاره – زیگزاگ که مرکز زیگزاگ ، زمین شده است و اتصال ستاره در طرف ولتاژ بالا ، و زیگزاگ در طرف ولتاژ پایین است .
بعلاوه در ترانسفورماتورها ، هر فاز اولیه با فاز مشابه اش در ثانویه ، اختلاف فاز مشخصی دارد که جزء خصوصیات آن ترانسفورماتور به شمار می آید ؛ مثلاً ممکن است این زاویه ۰، ۳۰ ، ۱۵۰ ، ۱۸۰ و ... باشد .
برای آنکه زاویۀ مذکور ، اختلاف فاز را برای هر ترانسفورماتور مشخص نمایند به صورت مضربی از عدد ۳۰ تبدیل می کنند و مضرب مشخص شده را در جلوی حروف معرف اتصالات طرفین ترانسفورماتور می آورند . مثلاً مشخصه YNd۱۱ بیانگر اتصال اولیه ستاره با مرکز ستاره زمین شده و ثانویه ، مثلث است که اختلاف زاویه بین اولیه و ثانویه برابر ۳۳۰ می باشد . به این عدد گروه ترانسفورماتور می گویند .
به طور کلی مطابق استاندارد IEC۷۶-۴ ، نوع اتصالات ترانسفورماتورها می تواند مطابق یکی از اعداد ۱۱،۱۰،۸،۷،۶،۵،۴،۲،۱،۰ باشد . اصولاً اتصالات ترانسفورماتورها به چهار دستۀ مجزا تقسیم می شوند که عبارتند از :
۱) دستۀ یک : به ترانسفورماتورهایی گفته می شود که دارای گروه ۰،۴ یا ۸ هستند .
۲) دستۀ دوم : به ترانسفورماتورهایی گفته می شود که دارای گروه ۲،۶ یا ۱۰ هستند .
۳) دستۀ سوم : به ترانسفورماتورهایی گفته می شود که دارای گروه ۱ یا ۵ هستند .
۴) دستۀ چهارم : به ترانسفورماتورهایی گفته می شود که دارای گروه ۷ یا ۱۱ هستند .
اما دو موضوع مهم در گروه و اتصال ترانسفورماتورها ، تعیین گروه آنها با توجه به نوع اتصال ، و یا یافتن نوع اتصال سیم پیچ ها با توجه به دانستن گروه ترانسفورماتور می باشد .
الف ) تعیین گروه ترانسفورماتور با توجه به معلوم بودن اتصالات سیم پیچ ها
این موضوع را با شرح یک مثال بیان می کنیم . فرض کنید که اتصالات سیم پیچ های ترانسفورماتور ، به صورت ستاره – مثلث و مطابق با شکل زیر باشد . ابتدا بر روی این اتصالات ، سرهای ورودی و خروجی سیم پیچ ها با U,V,W (برای سیم پیچ اولیه) و u,v,w (برای سیم پیچ ثانویه) مشخص می شوند . سپس بردار نیروی محرکه تمام سیم پیچ ها را از انتهای هر فاز به سمت ابتدای هر فاز رسم می نماییم . لازم به ذکر است که سر سیم پیچ ها به معنای ابتدای فاز خواهد بود و طبعاً سر دیگر سیم پیچ ها به معنای انتهای فاز می باشد .
برای یافتن گروه ترانسفورماتور ، دو دایره متحدالمرکز با قطرهای متفاوت رسم می کنیم و ساعت های ۱ تا ۱۲ را بر روی آن مشخص می سازیم . ابتدا بر روی دایره بزرگتر ، بردارهای ولتاژ سیم پیچ های اولیه رسم می شود . در اینجا با توجه به اتصال اولیه به صورت ستاره ، بردارهای OU ، OV و OW بر رویساعت های ۱۲ (یا صفر) ، ۴ و ۸ رسم می گردد . توجه شود که بین سرهای خروجی ، ۴ ساعت یا ۱۲۰ درجه اختلاف فاز می باشد .
سپس نوبت به ترسیم بردارهای ولتاژ سیم پیچ های ثانویه می رسد . با توجه به اتصال مثلث سیم پیچ های ثانویه ، باید بردار ولتاژ vu در راستای بردار ولتاژ OU اولیه ، بردار ولتاژ wv ثانویه هم راستا با بردار ولتاژ OV اولیه ، و بردار ولتاژ uw ثانویه در راستای بردار ولتاژ OW اولیه رسم گردد . البته بردارهای هم راستا باید به گونه ای رسم شوند که اولاً بین سرهای خروجی ، معادل ۴ ساعت اختلاف فاز داشته باشد ، و ثانیاً توالی فاز uvw (در جهت عقربه های ساعت) در ثانویه رعایت شود .
حال با توجه به موقعیت ولتاژ u ثانویه که بر روی عدد ۱ قرار گرفته است ، در می یابیم که گروه این نوع اتصال ، معادل ۱ می باشد . به عبارت دیگر ، بین ولتاژ اولیه و ثانویه ، ۳۰ درجه اختلاف فاز وجود دارد .
ب) تعیین اتصال سیم پیچ های ترانسفورماتور با توجه به معلوم بودن گروه آن
مشابه قسمت قبل ، این موضوع را با مثالی بیان می کنیم . فرض کنید که می خواهیم اتصال ترانسفورماتور Yd۱۱ را رسم نماییم . در شکل زیر نحوه یافتن اتصالات یک ترانسفورماتور Yd۱۱ نشان داده شده است .
در این روشبر روی نمودار دایره ای ، و با توجه به اتصال سیم پیچ اولیه ، بردارهای ولتاژ OU ، OV و OW رسم می شود . سپس با توجه به گروه ۱۱ ترانسفورماتور ، بردارهای uv ، vw و wu (با در نظر گرفتن این نکته که سر u روی عدد ۱۱ ، سر v روی عدد ۳ ، و سر w بر روی عدد ۷ قرار گیرد) رسممی شود .
پس از رسم نمودار دایره ای ، سیم پیچ اولیه و اتصالات آن رسم می شود و بر روی آن ، بردارهای ولتاژ مشخص می گردد . حال با توجه به مطالب گفته شده ، کافی است که سرهای خروجی را در ثانویه ترانسفورماتور تعیین نماییم .
انتخاب سرهای خروجی باید به گونه ای صورت گیرد تا بردارهای ولتاژ سیم پیچ های اولیه و ثانویه با بردارهای ولتاژ اولیه و ثانویه بر روی نمودار ، یکسان باشد . در نهایت باید سرهای همنام u ، v و w ثانویه به هم متصل گردند تا اتصال مثلث کامل گردد.
www.poursalehi55eng.ir
● مقدمه
امروزه تولید سرانه برق و روند رو به رشد آن یکی از شاخصهای مهم نشان دهنده پیشرفت صنعتی، اقتصادی و افزایش رفاه کشور میباشد.
با توجه به اهمیت طرحهای صنعتی در توسعه پایدار، صنعت برق نیز مشابه دیگر صنایع با توجه به افزایش شتاب تولید و مصرف انرژی برق در ۲۰ سال گذشته نقش به سزایی در آلودگی محیط زیست و سلامت و بهداشت انسان داشته است و بایستی اثرات نیروگاههای حرارتی از نظر آلودگی آبی و گازی، جامد و آلودگیهای صوتی و میدانهای الکتریکی و مغناطیسی ناشی از فعالیت نیروگاهها بر روی موجودات زنده به خصوص انسان مورد بررسی قرارگیرد.
درون تمام ارگانیزمهای زنده، جریان الکتریکی و میدانهای الکتریکی با منشا داخلی وجود دارد که در مکانیسمهای پیچیده کنترل فیزیولوژیکی نظیر اختلال در سیستمهای عصبی، عضلانی، فعالیت ممبران سلولی و رشد وتکامل و ترمیم بافتها نقش دارند. لذا لازم است ویژگیهای مصنوعی آثار احتمالی آنها در سیستمهای بیولوژیکی مورد بررسی قرار گیرند. میدانهای الکترومغناطیسی (EMF) ابتدا موجب سرگیجه، وزوز گوش، ضعف و خستگی و تار شدن دید چشم و خواب آلودگی هنگام کار و همچنین پیدایش امراض ناشناخته، تغییر ترکیبات خون، اختلال در سیستمهای عصبی عضلانی، (نوروماسکولار)، دگرگونی ژنتیکی، بروز سرطانهایی چون لنفوم، لوسمی، طومورهای مغزی، سرطان غدد بزاقی و اختلال در باروری در زنان و مردان میشود.
ما در زندگی روزمره در محیط کار و خانه و مدرسه در معرض میدان الکترومغناطیسی و الکتریکی هستیم و این میدان الکتریکی حاصل از تولید، انتقال و استفاده از الکتریسیته است. مطالعاتی در رابطه با سلامتی انسان در مورد کسانی که در معرض میدان مغناطیسی و انواع سرطانها از نوع لوکمی و سرطان مغز صورت گرفته است.
تعدادی از محققان در مورد ارتباط قرار گرفتن در معرض میدان مغناطیسی و سرطان تردید دارند. زیرا تفسیر آن از نظر بیولوژیکی مشکل است و نتایج تحقیقات متفاوت به نظر میرسد و با هم هماهنگی ندارند. بسیاری از محققان توافق بر این دارند که نیاز به اطلاعات بیشتری در خصوص تاثیرات میدانهای الکتریکی و مغناطیسی بر سلامت انسان داریم.
هدف از این مجموعه فراهم آوردن اطلاعاتی در مورد تاثیرات میدانهای الکترومغناطیسی در محیط کار و درک علمی نگرانیها و تردیدهایی است که در این مورد وجود دارد.
● میدان الکترومغناطیسی
میدان الکترومغناطیسی به وسیله خطوط نیرو، سیمهای برق و تجهیزات الکتریکی تولید میشود. تاکید این مجموعه در مورد ارتباط میدان مغناطیسی با تولید و انتقال کاربرد نیروی الکتریکی است. میدانهای مغناطیسی خطوط نامرئی نیرو هستند که در اطراف هر وسیله الکتریکی وجود دارند. میدان الکتریکی با ولتاژ تولید میشود و قدرت آن با افزایش ولتاژ افزایش مییابد. واحد قدرت الکتریکی بر حسب متر بر ولت میباشد.
میدان مغناطیسی نتیجه شدت جریان در سیمها یا وسایل الکتریکی میباشد و قدرت آن با افزایش ولتاژ افزایش مییابد. میدان مغناطیسی بر حسب گوس یا تسلا اندازهگیری میشود. از طرف دیگر میدان الکتریکی حتی وقتی که تجهیزات الکتریکی خاموش می شود برقرار است و مدت زیادی با منبع
جریان برق ارتباط خود را حفظ میکند. میدان الکتریکی با عبور کردن از موادی که هادی الکتریسیته هستند کاهش مییابد. به عبارت دیگر میدانهای مغناطیسی از بسیاری مواد عبور میکنند و بنابراین جلوگیری از عبور آن بسیار مشکل است. با وجود این که میدانهای الکتریکی و مغناطیسی در اطراف وسایل الکتریکی و خطوط نیرو وجود دارند. تحقیقات اخیر بر روی پتانسیل اثرات میدانهای مغناطیسی بر سلامت انسان متمرکز گردیدهاند. با وجود این که بعضی مطالعات اپیدمولوژیک ارتباط افزایش خطر ابتلا به سرطان را با در معرض میدان مغناطیسی قرار گرفتن گزارش نمودهاند اما ارتباط مشابهی در مورد میدانهای الکتریکی گزارش نشده است.
توسعه سریع علم و تکنولوژی، موجودات زنده را تحت تابش طیف وسیعی از میدانهای الکترومغناطیسی قرار داده است. پیشرفت فناوری و صنعت برق انسانها را در تماس با میدان الکترومغناطیسی حاصل از وسایل برقی از جمله کامپیوتر شخصی، فر برقی، تلویزیون، یخچال و ... نیز خطوط انتقال نیروی با ولتاژ زیاد قرار داده است.
● اثرات میدانهای الکترومغناطیسی بر انسان
اپیدمولوژی، مطالعه بر روی احتمال شیوع بیماریها در جمعیتهای انسانی است و اینگونه تحقیقات غالبا عینی هستند تا تجربهای و این بدان معناست که اینگونه یک اپیدمیولوژیست نمی تواند تمامی فاکتورهایی را که موجب بروز بیماری میشود کنترل کند و یا در آزمایشگاه تحقیق کند اگرچه تحقیقات آزمایشگاهی در اطراف محیط انسانی و حیوانی کاملا در مورد انسان صدق نمیکند. اپیدمیولوژیستها میتوانند عوامل به وجود آورنده سرطان را مشخص کنند که شامل دود سیگار است و این در حالی است که در مورد میدانهای الکترومغناطیسی ارتباطی بین معاشرت و اپیدمولوژی وجود ندارد. بعضی دانشمندان که در این مورد مطالعه کردهاند ارتباط موجود بین میدانهای الکترومغناطیسی و سرطانهای خاص را وقتی که خطر کم باشد و یا اصلا نباشد مشکل تفسیر میکنند حتی اگر احتمال ابتلا به سرطان ناشی از میدانهای الکترومغناطیس بسیار اندک باشد باید آن را جدی تلقی نمود. زیرا در میان تعداد کثیر افرادی که در معرض میدانهای الکترومغناطیس هستند حتی یک احتمال ناچیز هم میتواند باعث افزایش سرطان در سطح گسترده شود.
● ارتباط سرطان با مشاغل صنعت برق
از سال ۱۹۸۲ تعدادی از اپیدمیولوژیستها مطالعات و آزمایشاتی در این مورد انجام دادهاند و گزارشی از بررسی بیماری لوکمی روی افراد که در معرض میدان الکترومغناطیس بودهاند با افرادی که در مشاغل دیگر کار کردهاند ارائه دادهاند. در ایالات متحده این بیماری در بزرگسالان از هر ۱۰۰۰۰۰ نفر ۱۰مورد در سال مشاهده میشود و این مطالعات شامل افرادی میشود که مستقیما با وسایل الکترومغناطیسی سر و کار دارند مثل مهندسان برق و یا افراد شاغل در خطوط تلفن و تلویزیون و تعمیرات رادیویی، اپراتورهای ایستگاه برق، الکتریسیته و جوشکار. مطالعات دیگر ارتباط بین شیوع سرطان مغز و یا مرگ و میر در مشاغل مشابه را نشان میدهد. این تحقیقات اولین بار توسط دکتر Samuel Milham در سال ۱۹۸۲ کامل شده است. همچنین مطالعاتی در مورد ارتباط سرطان سینه و قرار داشتن در معرض میدان الکترومغناطیسی صورت گرفته است. سرطان سینه در مردان نادر است اما متاسفانه در زنان بسیار رایج است. در ایالات متحده سرطان سینه از هر ۱۰۰۰ نفر بیش از یک مورد در سال مشاهده شده است. در یک مرکز تحقیقاتی دانشگاهی در کارولینای شمالی میزان مرگ زنانی که در معرض میدانهای الکترومغناطیسی قرار داشتهاند در اثر ابتلا به سرطان سینه بیشتر از زنانی بوده است که در چنین مشاغلی کار نکردهاند. اما با توجه به این که عوامل دیگری مثل فاکتور سن در تولد اولین نوزاد و باروری و تاریخچه ارثی در ایجاد این نوع سرطان مؤثر میباشند، لذا باعث اختلال در این تحقیق شده است و با در نظر گرفتن این مشکلات و نداشتن اطلاعات کافی پی بردن به عامل اصلی ایجاد این بیماری غیر ممکن به نظر رسید و مطالعات دیگری که در ایالات متحده و کشورهای دیگر انجام شده است نشان میدهد که حتی زنانی که در خانه کار می کنند و در معرض میدان الکترومغناطیسی بالایی قرار دارند با خطرپیشرفت سرطان سینه مواجه بودهاند.
● سایر امراض ناشی از میدانهای الکترومغناطیسی
بیماری آلزایمر (Alzheimer) نوعی بیماری است که در افراد سن بالا بروز میکند و باعث ضعف تمرکز و اختلال در یادآوری خاطرات میشود. مطالعه و تحقیقاتی که در سال ۱۹۹۵ در فنلاند و کالیفرنیا انجام گردیده نشان می دهد کارگرانی که بیشتر در معرض میدان الکترومغناطیس قرار گرفته بودند بیشتر به این بیماری مبتلا شدهاند. طبق گزارش دکتر Stephanie London و همکاران در سال ۱۹۹۴ به این نتیجه رسیدهاند که افراد شاغل در صنایع برق و تلفن نسبت به افراد شاغل در دیگر صنایع بیشتر در معرض میدانهای الکترومغناطیس قرار دارند.
● اثرات بیولوژیکی میدانهای الکترومغناطیس
این مجموعه اطلاعاتی در مورد تاثیرات میدانهای الکترومغناطیسی بر روی حیوانات و تقسیم سلولی به ما میدهد و تاثیرات بیولوژیکی شامل تغییراتی در اعمال سلولها و بافتها و تغییراتی در فعالیت مغز استخوان انسان و ضربان قلب میشود. این قبیل مطالعات بر روی حیوانات آزمایشگاهی و حیوانات اهلی و نیز انسان بررسی شده است. طول موج، مدت در معرض امواج بودن، فاصله نسج با موج در تکثیر سلولی و جزئیات تکثیر مورد بررسی قرار گرفته است و باعث اختلال در تکثیر سلولی در مرحله DNA سازی و نیز باعث افزایش بروز نقص مادرزادی و اختلال باروری و موتاسیونهای مختلف میشود و این اختلال با مدت مجاورت با میدان الکترومغناطیسی و نوع موج متناسب بوده است.
ده سوال و پاسخ مهم درباره تجهیزات پست :
1- ترانسفورماتور ولتاژ چگونه ترانسفورماتوری است ؟ برای پایین آوردن ولتاژ به منظور اندازه گیری و استفاده در سیستم های حفاظت و همچنین سنکرونیزاسیون ( برای پارالل کردن خطوط و ژنراتور با شبکه ) به کار می رود .
2- چه تست هایی بر روی CT انجام می گیرد ؟ 1- تست نسبت تبدیل 2- پلازیته 3- نقطه زانویی 4- عایقی 5- منحنی اشباع 6- مقاومت داخلی 7- فشار قوی .
3- آلارم یعنی چه ؟و به چند گروه تقسیم می شود ؟ آلارم ها به دو دسته تقسیم می شود : - تریپ یا قطع - غیر تریپ یا هشدار دهنده . که هر یک از اینها نیز به دو دسته زود گذر و پایدار تقسیم می شوند . آلارم زود گذر که با ریست شدن (RESET ) برطرف می شوند و آلارم های پایدار مثل عملکرد رله بوخهلتس و یک سری آلارم های دیگر باقی می مانند تا رفع عیب به عمل آید .
4- رله را به طور مختصر تعریف کنید ؟ دستگاهی که در اثر تغییر کمیت الکتریکی و یا فیزیکی مشخصی تحریک می شود و موجب از کار افتادن دستگاه و یا دستگاههای الکتریکی می گردد .
5- آیا از برقگیر برای حفاظت خازنها هم استفاده می شود ؟ احتمال بروز اضافه ولتاژها به هنگام کلید زنی و یا بواسطه عبور امواج سیاری که در شبکه جابجا می شود در نقطه نصب خازن ها وجود دارد و به همین لحاظ و برای زمین کردن این اضافه ولتاژها پیش از ورود به خازن ها از شاخک های هوایی استفاده می شود . اما از آنجا که این شاخک ها در جذب امواج سیار سرعت کافی ندارند بهتر است از برقگیر استفاده شود و همچنین که در نقطه صفر ستاره ترانسفورماتورهای قدرت نیز که احتمال بروز اضافه ولتاژها وجود دارد برقگیر نصب می کنند .
6- برای سنکرون کردن چه پارامترهایی از دو طرف با هم مقایسه می شود ؟ سه پارامتر : 1- اختلاف فرکانسها 2- اختلاف دامنه ولتاژها 3- اختلاف فاز .
7- حفاظت های مهم خطوط انتقال را نام ببرید ؟ 1- رله دیستانس که اصلی ترین حفاظت خطوط انتقال نیرو می باشد و ملحقات آن مثل رله اتورکلوزر – رله ولتاژی – رله قفل کننده در مقابل نوسانات قدرت و ... می باشد .2- رله های اور کانت و ارت فالت .
8- حفاظت اصلی خط در مقابل اتصال دو فاز به عهده چه رله ای است ؟ رله دیستانس و رله های جریانی .
9- رله دیستانس چه نوع رله ای است ؟ رله ای که عملکردش بر اساس اندازه امپدانس راکتانس یا مقاومت هر فاز خط از محل نصب رله تا نقطه وقوع اتصالی است و زمان عملکرد رله بر حسب فاصله بین رله و محل اتصالی تغییر می کند و این زمان با افزایش به طور یکنواخت یا به صورت مرحله ای یا مرکب بیشتر می شود .
10- دو مورد از حفاظت های مکانیکی ترانسفورماتور را نام ببرید ؟ بوخهلتس رله تعیین کننده سطح روغن و حفاظت های مربوط به سیستم خنک کنندگی .
اندازه گیری جریان و ولتاژ متناوب
آمپر متر و ولت متر دو دستگاه اندازه گیری هستند که بوسیله آنها مقدار جریان مصرفی و ولتاژ مصرف کنندهها را میتوان اندازه گرفت. این دستگاهها براساس اهداف مورد نیاز به صورتهای مختلف ساخته میشوند. البته وقتی بخواهیم مقدار خوانده شده ولتاژ و جریان در پروسه های اتوماسیون و کنترل وارد کنیم باید از ترانسدیوسر ها استفاده نمود که بوسیله آنها جریان و ولتاژ سیستم به سیگنال های آنالوگ پیوسته بین صفر تا ده ولت و یا چهار تا بیست میلی آمپر تقسیم بندی می گردد و بعد این سیگنال ها به سیستم های کنترلی ارائه می گردد.
دستگاههای اندازه گیری تابلویی
این دستگاه معمولا یک رنج دارند و از دقت کمی برخوردار هستند کاربرد آنها در روی تابلوها به منظور نشان دادن کمیت مورد نظر میباشد.
دستگاههای اندازه گیری (قابل حمل)
دستگاههای پر قابل کاربردی وسیع در صنعت برق دارند این دستگاه به دو صورت آنالوگ و دیجیتال در کارخانجات ساخته میشوند. از آنجا که این دستگاهها کمیتهای مختلف (جریان ، ولتاژ ، مقاومت و...) را اندازه گیری میکنند در اصطلاح با عناوین آوومتر (A.V.Ω) و یا مالتیمتر در بازار به فروش میرسند. کمیتهای الکتریکی مورد سنجش در این دستگاه در محدوده بسیار وسیع و با دقت قابل قبولی اندازه گیری میشوند مالتی مترهای دیجیتالی دارای تنوع ، انعطاف و قیمت ارزانتری نسبت به مالتی مترهای آنالوگ هستند.
دستگاههای اندازه گیری آزمایشگاهی
به منظور انجام برخی از تحقیقات علمی در آزمایشگاه و کنترل دقیق فرآیند تولید صنایع پیشرفته نظامی ، اتمی و فضایی به دستگاههای اندازه گیری الکتریکیای نیاز است که از دقت و کیفیت مرغوب گری نسبت به دستگاههای اندازه گیری معمولی برخوردار باشند. این دستگاهها برای کالیبره کردن دستگاههای اندازه گیری در موسسات استاندارد نیز بکار میروند. این وسایل اندازه گیری دارای ساختمانی پیچیده هستند و نسبت به دستگاههای معمولی قیمت بالاتری دارند.
اندازه گیری اختلالات اختلاف سطح الکتریکی (ولتاژ)
مقدار ولتاژ دو سر یک مولد یا مصرف کننده همواره بوسیله ولت متر اندازه گیری میشود. چون اختلاف پتانسیل بین دو نقطه را اندازه گیری میکند، بنابراین باید با دو سر مصرف کننده یا مولد به صورت موازی قرار گیرند، ولت متر به دو روش مستقیم و غیر مستقیم اختلاف سطح الکتریکی را اندازه میگیرد در روش مستقیم ولت متر به دو سر مصرف کننده متصل میشود و مقدار ولتاژ را اندازه گیری میکند.
در روش غیر مستقیم ولت متر بوسیله یک مبدل ولتاژ به دو سر مصرف کننده یا مولد متصل میشود این روش در مواردی بکار میرود که ولتاژ کار مصرف کنندهها یا شبکه بیش از حد مجاز دستگاه اندازه گیری باشد و یا این که از نظر حفاظتی نتوان ولتاژ مورد اندازه گیری را مورد سنجش قرار داد. کلید ولت متر برای اندازه گیری مقدار ولتاژهای خطی و فازی در شبکههای سه فاز ، از طریق تنها یک ولت متر از یک کلید ولت متر استفاده میکنند.
قابلیتهایی از قبیل توانایی خواندن انواع ورودیها (دیجیتال ، آنالوگ ، فرکانس بالا...) ، توانایی انتقال فرمان به سیستمها و قطعات خروجی ( نظیر مانیتورهای صنعتی ، موتور، شیربرقی ، ... ) و همچنین امکانات اتصال به شبکه ، ابعاد بسیار کوچک ، سرعت پاسخگویی بسیار بالا، ایمنی ، دقت و انعطاف پذیری زیاد این سیستمها باعث شده که بتوان کنترل سیستمها را در محدوده وسیعی انجام داد.
معرفی کنترلرها:
کنترلر مغز متفکر یک پردازش صنعتی است و تمامی فرامینی راکه یک متخصص در نظر دارد اعمال کند تا پروسه، جریان استاندارد خود را در پیش گیرد و نهایتا پاسخ مطلوب حاصل شود از طریق کنترلر به سیستم فهمانده می شود. در واقع هرگاه پروسه های صنعتی به تنهایی و بدون استفاده از کنترل کننده در حلقه کنترل قرار گیرند معمولا پاسخهای مطلوبی را به لحاظ ویژگیهای گذرا یا ماندگار نخواهند داشت.بنابراین انتخاب و برنامه ریزی یک کنترلر مناسب از مهمترین مراحل یک پروسه صنعتی است.انتخاب کنترلر با توجه به درجه اهمیت پاسخ گذرا یا ماندگار و یا هردو و همچنین ملاحظات اقتصادی ویژه صورت می پذیرد.
یک کنترلر چگونه عمل می کند؟ در ابتدا سیگنال خروجی از سنسور وارد کنترلر می شود و با مقدار مبنا مقایسه می گردد و نتیجه مقایسه که همان سیگنال خطا می باشد، معمولا در داخل کنترلر هم تقویت شده و هم بسته به نوع کنترلر و پارامترهای مورد نظر، عملیاتی خاص روی ان انجام می گیرد سپس حاصل این عملیات به عنوان سیگنال خروجی کنترل کننده به بلوک بعدی وارد می شود.
مقایسه سیگنالها و تقویت اولیه در همه کنترلر ها صرف نظر از نوع انها انجام می گیرد ،در واقع این عملیات بعدی است که نوع کنترلر را مشخص می کند.
ترانس های قدر ت در کارخانه سازنده تست اساسی شده و با ولتاژ های در حد نامی و بیشتر و جریانهای بزرگ، تست میشوند اما پس از حمل ترانس به مقصد جهت بررسی و تائید صحت عملکرد ترانس و نداشتن هر نوع عیب در زمان بهره برداری ، تستهایی بروی آن در محل (پست )با وسایل اندازه گیری دقیق اما قابل حمل ونقل انجام میشود که به اختصار در زیر آمده است:
1- تست نسبت تبدیل :(RATIO)
در این تست با دادن ولتاژ به اولیه یا ثانویه ترانس ، ولتاژ طرف مقابل را به دقت اندازه گیری می کنند.در ترانسهای قدرت کاهنده معمولا طرف اولیه را ولتاژ 380 ولت می دهند و در ثانویه ولتاژ بین 110 تا 180( در تراسهای 20/63 کیلو ولت )بسته به ترانس و تپ های آن اندازه گیری خواهد شد.
2- تست پیوستگی تپ چنجر(TAP CONTINUE)
در این تست به اولیه ولتاژ 380 داده و در طرف ثانویه ولت مترهای آنالوگ دقیق قرار داده و در زمان تغییر تپ ها انحراف عقربه در هر سه فاز را بررسی کرده تا بقول معروف عقربه پس نزند . در زمان تغییر تپ میبایست به ترتیب زیر عمل نمود.
1-2....1-2-3....2-3-4....3-4-5 و... یعنی یک پله پائین ودو پله بالا (در روند افزایشی تپ )
3- تست مقاومت عایقی : (MEGGER)
این تست را به کمک دستگاه میگر انجام می دهند و در زمانهای 15 ثانیه و60 ثانیه و5 دقیقه و 10 دقیقه اندازه گیری میکنند. اندازه گیری به قرار زیر است:
LV/HV
HV +E/LV
LV+E/HV
در این تست سرهای اولیه اتصال کوتاه میشود و همینطور در ثانویه.(بهتر است در مرحله اول انجام شود)
4- تست جریان بی باری :(NO_LOAD)
در این تست با دادن ولتاژ به اولیه و در صورتی که ثانویه مدار باز است جریان آنرا با آمپر متر دقیق اندازه گیری می کنیم . برای ثانویه هم به همین منوال است . در اتصال ستاره نسبت آمپر های سه فاز 1-0.8-1 و در اتصال مثلث 1-1-1.3 است.
5- تست شار مغناطیسی : MAGNETIC
در این تست با دادن ولتاژ تک فاز به سر های هر فاز و نول (در اتصال ستاره ) جریان هر فاز را اندازه گیری و ولتاژ سیم پیچ طرف مقابل را می خوانیم.
6- تست گروه برداری :(VECTOR GROUP)
در این تست سرهای مشابه ،در یک فاز را اتصال کوتاه کرده (مثلا U-u) و ولتاژ سه فاز را تزریق میکنیم و ولتاژ را برای تمای سرها نسبت به هم میخوانیم.
7- تست اتصال کوتاه :(SHORT CIRCUIT)
این تست را با اتصال کوتاه کردن در ثانویه انجام میدهیم و جریان در اولیه و ثانویه را پس از وصل ولتاژ 380 به اولیه قرائت و ثبت میکنیم.
8- تست مقاومت اهمی :(RESISTANCE)
در این تست ولتاژ دی سی (مثلا 12 ولت ) را به سرهای هر فاز با سر نول در اتصال ستاره و هر دو فاز در اتصال مثلث تزریق کرده و جریان عبوری را اندازه گیری میکنیم.(این تست بهتر است در آخرین مرحله انجام گیرد)
9- تست تانژانت دلتا :(TAN- DELTA)
در این تست با دستگاه مخصوص این تست حالتهای مختلف در ترانس را میشود بررسی نمود و ظرفیت خازنی بین هر نقطه از ترانس را اندازه گیری کرد.
به خطوط هوائی یا کابلهای زیرزمینی که برای انتقال یا توزیع توان الکتریکی استفاده می شوندفیدر می گویند . داخل یه سیستم انتقال و یا توزیع ممکنه از چند نوع حفاظت استفاده بشه. فیدرها رو بوسیله 3 روش حفاظت می کنند.
حفاظتهای جریان زیاد(overcurrent protection)
حفاظت دیستانس (distance protection)
حفاظت پایلوت(pilot protection)
حفاظت جریان زیاد از قدیمی ترین نوع حفاظتهاست و خودش هم به 2 نوع تقسیم میشه.
1- طرحهای درجه بندی شده جریان و زمان غیر جهت دار
2-طرحهای درجه بندی شده جریان و زمان جهت دار
و طبق این دو نوع تقسیم ، از این نوع حفاظت توی موارد زیر استفاده می کنند
- فیدرهای توزیع و فوق توزیع با سیستمی که ولتاژ اون کمتر از 63 کیلوولت باشه ، تغذیه خطا هم فقط از یه طرف باشه .(با این روش رله های جریان زیاد می تونند با فیوزها هماهنگ بشن)
- جاهائی که زمان عملکردش زیاد مهم نیست و احتیاج زیادی به عملکرد سریع وجود نداشته باشیم
- در ولتاژهای خیلی زیاد ، توی خطوط انتقال از رله های جهت دار یا غیر جهت دار برای حفاظت رله های حفاظتی اصلی با عملکرد آنی استفاده می شن.
- و آخرین استفاده هم رله های اتصال زمین. برای خطاهای زمین با مقاومت زیاد که توسط ریه های حفاظتی اصلی تشخیص داده نمی شن ، مورد استفاده قرار می گیرند
خوب همونطور که از اسم این رله پیداست ، برای حفاظت سیستم در مقابل جریانهای زیاده... برای رله یه جریان تعریف می کنند (Iset) که اگر جریان عبوری از این کمتر باشه رله عمل نمی کنه. اگر برابر باشه ، رله در آستانه عمل کردنه و اگر بیشتر باشه ، رله عمل می کنه. که البت زمان مشخصی هم می تونند برای عملکرد رله بدن تا بتونند رله های توی خطوط (پشت سر هم ) رو با هم هماهنگ کنند.
براینکه بین رله های جریان هماهنگی ایجاد بکنند از 3 نوع روش استفاده می کنند..
- جریان
- زمان
- ترکیبی(جریان و زمان)
در روش تشخیص بر اساس زمان ، برای رله های جریان که در سیستم هستند و کلیدهای سیستم قدرت رو کنترل می کنند ، یه تاخیر زمانی در نظر می گرند تا اطمینان حاصل بشه که نزدیکترین کلید به محل خطا عمل بکنه و سیستم رو باز بکنه. ساده تر بگم!!! مثلا وقتی یه خطا توی سیستم بوجود میاد(اتصال کوتاه) تو ییک سری رله که پشت سر هم هستند جریان زیادی عبور می کنه و اون رله ای که اول از همه از اون جریان عبور میکنه بعد از زمان مشخص (مثلا 0.25) عمل می کنه و وقتی که رله اول قطع می کنه جریان رو ، رله بعد از اون چون هنوز زمانش تموم نشده ، با قطع شدن جریان زمانسنجش از کار می افته و دیگه عمل نمی کنه همچنین رله های بعد از اون!!! و با این کار اولین رله عمل می کنه و نزدیکترین کلید باز می شه که توی این روش دیگه کل کلیدهای یه مسیر باز نمی شن و فقط قسمتی که اتصال کوتاه داره از سیستم جدا میشه و در کل زمان هماهنگی بین این رله ها خیلی مهمه و میشه گفت که به خاطر
1- زمان لارم برای قطع جریان خطا توسط کلید
2- خطاهای مربوط به رله و ct و عملکرد کلید
3- زمان مربوط به حرکت اضافی رله پشتیبان overshoot
4- فاصله ایمنی
و به دلیل نوع کارکردش از رله های زمان معین ، در مواردی استفاده میشه که اختلاف جریان اصال کوتاه توی قسمتهای مختله خط خیلی کم باشه و جریان به عنوان کمیت برای هماهنگی رله ها قابل استفاده نباشه(مثل خطوط انتقال)
در رله های با تشخیص بر اساس جریان، با تغییر موقعیت خطا ، امپدانس بین منبع و خطا تغییر می کنه ، پس مقدار جریان خطا به محل وقوع خطا بستگی داره . در این نوع رله ها زمان مهم نیست و بر اساس افزایش و کالهش امپدانس خطوط ( به علت اتصال کوتاه) عمل می کنند و چون در این روش زمان نقشی نداره از رله ها با عملکرد سریع استفاده میشه. این نوع رله های نمی تونند بین اتصال کوتاهای کهدر نقاط مختلف ایجاد میشه تفاوت قائل بشن.. مثلا نمی تونند تشخیص بدن که ابتدای فیدر اتصالی به وجود اومده یا ابتدای فیدر بعدی!!! (اختلاف ای 2 تا هم چند متر بیشتر نباشه!!) و با وجود مشکلات دیگه ای از قبیل کارکرد رله توی جریانهای بیشتری از جریان تنظیمی و (خطای رله) و یا خطای ترانسفورماتور جریان و یا خطای محاسبا ت اتصال کوتاه و یا وجود مولفه dc میرا شونده در جریانهای اتصال کوتاه و .... این مسئله حادتر میشه!!
پس بنابر این ویژگی ها این روش ، روش مناسب و عملی برای درجه بندی صحیح بین دو تا کلید نیست. ولی اگر امپدانس بزرگی بین 2 کلید وجود داشته باشه ، میشه از این روش استفاده کیرد.
پس نتیجه می گیریم که جریان فقط موقعی می تونه برای هماهنگی چند رله در یک خط به کار بره که اختلاف زیادی بین جریان خطا در خطاهای داخل محدوده حفاظت شده و خارج اون وجود داشته باشهو مقادیر این جریانها هم به طور تقریبی در شرائط مختلف ثابت باشند.
هر دو روش بالا دارای معایبی هستند .
توی روش تشخیص بر اساس زمان بزرگترین ایراد اینه که خطاهای شدیدتر در بیشترین زمان برطرف می شن و ایراد روش تشخیصی جریان ، اینه که فقط توی خطوطی که امپدانس بزرگی بین دو تا کلید وجود داره می تونه عمل بکنه. و به همن خاطر برای افزاریش کیفیت و دقت از ترکیب این دو روش استفاده می کنند (جریان زمان)
توی تنظیم جریان رله های جریان زیاد باید به یکسری موارد دقت داشت ...
1- جریانی که رله باید در اون محدوده عمل بکنه ، باید از حد اکثر جریان بار بیشتر باشه
2- وقتی که اضافه بار موقتی بوجود میاد رله نباید عمل بکنه
3- رله های جریان زیاد باید برای خط خودش به عنوان رله اصلی و برای خطوط مجاورش به عنوان رله پشتیبان عمل بکنه . در نتیجه باید باید جریان عملکردش از کمترین جریان اتصال کوتاه خط خودش و کمترین اتصال کوتاه خط مجاورش ، که از اون به عنوان رله پشتیبان حفاظت می کنه کمتر باشه.
4- هنگامی که مقدار جریان اتصال کوتاه رو برای رله تعیین می کنیم باید جریان اتصال کوتاه مقاومت قوس رو هم در نظر بگیریم.جریانهای حداقل و حداکثر معمولا بر اساس اتصال کوتاه سه فاز تعیین می شوند.در شرائطی که حداکثر جریان اتصال کوتاه مورد نیازه ، باید مقاومت قوس رو برابر صفر قرار بدیم و توی شرائطی که لازم باشه حداقل جریان اتصال کوتاه در نظر گرفته بشه، باید مقاومت قوس رو حد اکثر در نظر بگیریم.
5- رله نباید برای جریان راه ندازی بارهای سرد دچار عملکرد اشتباه بشه. اول یه توضیح در مورد این بارهای سرد بدم ... وقتی که سیستم در حالت عادی داره کار می کنه از فیدرها جریان عادی کشیده میشه و بیشتر مواقع هم کمتر از جریان نامی . ولی موقعی که فیدر قطع بوده و می خواد وصل بشه!!! فکرشو بکنید که یک علمه وسیله برقی یکهو شروع به کار می کنند و یه جریان شدید برای چند لحظه از فیدر کشیده می شه که این جریان هجومی بعد از وصل فیدر رو جریان راه اندازی بارهای سرد می گن. به طور کلی، توی این حالت رله عمل می کنه و کاری هم از دست ما بر نمی یاد و لی میشه زمان اون رو طوری نظیم کرد که این جریان هجومی باعث عملکرد اون نشه و تا قبل از عملکرد رله ، جریان به حالت اولش برگرده و رله برگشت کنه......
طبق گفته های بالا ، جریانی که رله باید تویاون عمل کنه باید بین 1.2 تا 2 برابر حداکثر جریان بار تنظیم بشه. و قانون کلی وجود داره که تنظیم جریان رله نزدیکتر به منبع باید همیشه با تنظیم رله قبلی یکسان یا بالاتر باشه.و اگر رله ای که باید جلوتر از همه کار کنه (رله اصلی) تنظیمش بیشتر از رله بعدی (رله پشتیبان) باشه ، ممکنه که توی جریانهای اتصالی کوچیک ، تشخیص جریان اشتباه به وجود بیاد.
منبع: http://sajadpower.blogfa.com
تعریف خطوط کمپکت :
کمپکت سازی خطوط به کلیه ترفند ها و روش هایی اطلاق می گردد که در نزدیک سازی فواصل افقی و عمودی فاز ها موپر باشند . طبیعی است نزدیک سازی فاز ها خود به عوامل بسیار متعدد دیگری بستگی دارد که در مجموعه دانش های متعلق به خطوط انتقال کمپکت جای می گیرند . بنابراین حاصل بکار گیری تمام این روش ها ، تقلیل پهنا و ارتفاع پایه ها یا برج ها و درنتیجه تقلیل مساحت زمین اشغالی در طول مسیر می شوند.
بطور کلی خطوط انتقال کمپکت به پایه ها و یا برج های خاص اطلاق نمی شود ، بلکه برحسب اینکه هدف از کمپکت سازی چه باشد ، می توان روش های مختلفی را بکار گرفت ، به عبارت دیگر پهنای برج یا فاصله فاز های کناری که عملا در محاسبه عرض باند عبور دخالت دارند ، برحسب اینکه خطوط انتقال معمولی یا خیلی کمپکت باشند می تواند در محدوده خیلی وسیعی تغییر نماید ، بنابراین خطوط کمپکت می تواند از انواع مختلفی تشکیل گردد که برحسب شرایط جغرافیایی و جوی منطقه و سایر پارامتر های فنی و اقتصادی میتواند تغییر نماید . ازآنجا که لازمه کمپکت سازی خطوط انتقال ، بکارگیری طرح های ویژه و در برخی موارد استفاده از تجهیزات اضافی است ، لذا ممکن است دربرخی موارد سرمایه گذاری لازم جهت احداث آنها در مقایسه با خطوط انتقال معمولی افزایش یابد ، ولی اگر در محاسبات اقتصادی قیمت زمین نیز منظور گردد ، در اغلب موارد بکارگیری خطوط انتقال کمپکت ضمن دارا بودن مزیت های فنی ، توجیه اقتصادی نیز خواهد داشت .
اهمیت نقش دیسپاچینگ برای شرکتهای تولید و انتقال نیروی برق :
امروزه صحبت از اهمیت و یا ضرورت تولید انرژی از جهات مختلف اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی بر همگان روشن است. مصرف الکتریکی بطوری به زندگی روزانه ما عجین شده است که بدون آن اگر نگوییم زندگی ناممکن است، بلکه به جرأت میتوان گفت که بسیار مشکل است. جهش سریع تکنولوژی و بهبود زندگی در دهه اخیر در کشورهای پیشرفته بسیار قابل چشمگیر بوده و به علت نزدیکی جامعه جهانی به هم بویژه با ارتباطات سریعی که بوجود آمده است به کشور ما نیز رسوخ کرده و تکنولوژی زندگی ما را بدنبال خود میکشد، گویا فرهنگ مصرفی انرژی الکتریکی در جهان حکومت میکند که ملتها به آرامی به این فرهنگ متصل میشوند. تأمین انرژی بویژه انرژی الکتریکی از نیازهای اصلی هر اجتماع صنعتی و نیمه صنعتی میباشد و توسعه اقتصادی و شکوفایی صنعتی بدون توسعه صنعت برق ممکن نیست، چرا که کمبود انرژی الکتریکی میتواند صدمات جبران ناپذیری بر پیکره اقتصادی جامعه وارد کند.
تولید انرژی الکتریکی همزمان با مصرف تحقق مییابد، یعنی تولید انرژی زمانی امکانپذیر است که همزمان مصرفکننده ای بدنبال داشته باشد. بنابراین تولید بدون مصرف امکان پذیر نیست و این عبارت به این معناست که نمیتوان انرژی الکتریکی را به سادگی تولید و ذخیره کرد. از طرفی تولیدکنندگان برق (نیروگاهها) اطلاع و ارتباط چندانی با مصرفکنندگان خرد و کلان ندارند و مصرفکنندگان انرژی الکتریکی بدون اطلاع از کمیت و یا کیفیت انرژی الکتریکی تولیدشده در هر شرایط و به میزان دلخواه به سهولت از آن بهرهمند میشوند. حال به اهمیت هماهنگی بین فرآیند تولید و مصرف و چگونگی این اهمیت پی میبریم. در حال حاضر در کشور ما بیش از بیست هزار مگاوات قدرت نصب شده وجود دارد که از این مقدار بیش از ده هزار مگاوات را نیروگاههای بخاری، پنجهزار مگاوات را نیروگاههای آبی، بیش از سههزار مگاوات را نیروگاههای سیکل ترکیبی و حدود چهار هزار مگاوات را نیروگاههای گازی تأمین میکنند. این قدرت بوسیله نیروگاههایی با قدرتهای متفاوت و عمر متفاوت تولید میشود که بازده آنها با هم بسیار فرق دارند. هزینه تولید هر واحد نیروگاه با دیگری فرق داشته و هزینه کل تابعی از سهم بار هر یک از واحدهاست. بازده ماشینهای نو بیشتر از ماشینهای کهنه است. مسلما" یک تقسیم بار بخصوص بین واحدهای تولید وجود دارد که هزینه تولید به حداقل برسد. کافی نیست که واحدهای نو را با ظرفیت کامل بار کنیم و واحدهای کهنه را با ظرفیت کمتر تا نتیجه مطلوب بدست آید زیرا هزینه تولید تنها قسمتی از مسئله است. میانگین بازده حرارتی نیروگاهها از عوامل متعددی نظیر قدرت نیروگاهها، نوع سوخت مصرفی، وضعیت بهره برداری، نسبت بار تولیدی به بار نامی، میزان توقف نیروگاهها و … تأثیر میپذیرد. ولتاژ ژنراتورهای بزرگ معمولاً بین 8/13 کیلوولت تا 24 کیلوولت است. البته ژنراتورهای مدرن برای 18 کیلوولت تا 24کیلوولت ساخته میشوند و هیچ استاندارد خاصی برای ولتاژ ژنراتورها انتخاب نشده است. سطح ولتاژ ژنراتورها ( ولتاژ تولید شده ) جهت انتقال، به 115 کیلوولت تا 165 کیلوولت افزایش داده میشود. 115 ، 118 ، 230 کیلوولت سطح استاندارد ولتاژ برای ولتاژ فشار قوی است . 345 ، 500 ، 765 کیلوولت جزو سطوح ولتاژ فوق فشار قوی است. مزیت خطوط انتقال فشار قوی وقتی مشخص میشود که ظرفیت MVA انتقالی خط مورد نظر باشد. ظرفیت خطوط هماندازه ( از نظر طول ) با نسبتی بیش از مربع ولتاژ تفاوت دارند. با اینحال ولتاژ خط هر چقدر باشد نمیتوان تعریف مشخصی برای ظرفیت داشته باشیم، چون ظرفیت خط به محدوده حرارتی خط، افت ولتاژ قابل قبول، قابلیت اطمینان، عوامل دخیل در سنکرونیزوم کردن بین ماشینهای سیستم - همانند پایداری - وابسته است که بیشتر این عوامل به طول خط بستگی دارند. حال باید این انرژی تولید شده با این سطوح ولتاژ به مصرف کنندگان متفاوت با سطح ولتاژ دیگری برسد. این انرژی بایستی معمولا" بوسیله شبکه پیچیدهای از نیروگاه تا مصرفکننده ها انتقال یابد که در اثر عبور جریان از هادیهای شبکه با مقاومت معین افت حاصل میشود. در شبکههای بزرگ ارزش دارد که کوشش کنیم تا نحوه تغذیهای پیدا کنیم که تلفات حداقل باشد، چون بهبود حداقل 5/0 % در بازده باعث صرفهجویی زیادی میشود. به منظور بهره برداری مناسب از سیستمهای قدرت لازم است سیستم با حداقل هزینه مورد بهره برداری قرار گیرد و هم چنین از قابلیت اطمینان بالایی برخوردار باشد. سیستم مطمئن به سیستمی اطلاق میشود که از خطرهایی نظیر وقفه های زنجیرهای ، جدا شدن بخشی از شبکه، خارج شدن ژنراتور از حالت سنکرون، قطع بار، عدم رعایت محدودیتهای توان انتقالی خطوط، ولتاژ شینها و فرکانس سیستم محفوظ باشد. بهره برداری از سیستم قدرت از اصول و قواعدی پیروی میکند که آگاهی از آنها برای مسئولان و بهرهبرداران سودمند است. همچنین عملکرد و استفاده از این سیستم دارای دشواریهایی است که باید آنها را بشناسیم و به موقع در رفع آنها بکوشیم. عملکرد موفق سیستمهای قدرت نیازمند عطف توجه به ایمنی کارکنان و تجهیزات و ارائه خدمت بدون وقفه با پایینترین قیمت ممکن به مشترکین است. مسئله ارائه برق ارزان قیمت تابع عواملی چون کارآیی تجهیزات تولید برق، هزینه نصب و هزینه سوخت در نیروگاهها است. در صنعت برق طراحی و بهره برداری بهینه و مؤثر اقتصادی همواره مورد نظر بوده است، زیرا صرفهجوییهای حاصل از بهره برداری صحیح منابع قدرت پر اهمیت میباشند و در سیستمهای قدرت بزرگ به چندین هزار دلار در روز بالغ میشوند. میتوان گفت دستیابی به این اهداف تأثیر مستقیمی در سطح زندگی اجتماعی دارد. یک انرژی ارزان و مطمئن یک شرط اولیه برای داشتن یک زندگی در سطح بالا میباشد. از آنجایی که مصرفکنندگان برق نیاز به انرژی حتیالامکان ارزان، قابل اطمینان و در دسترس در تمام نقاط ممکن دارند. سیستمهای مدیریت انرژی کامپیوتر میتوانند کمک مؤثری در کاهش هزینه ها و همچنین قابلیت اطمینان و کاهش حاشیه اطمینان ( Margine safety ) باشند. پیچیدگی دنیای تکنولوژی روز در سیستمهای توزیع قدرت باعث شده که اپراتورها بدون نیاز به دستگاههای پیشرفته قادر به کنترل سیستمهای پیشرفته قدرت و برآوردن هدفهای مدیریت انرژی نمیباشند. این کنترل ها باید این اطمینان را به سیستم قدرت بدهد که یک قدرت الکتریکی مطمئن، انعطافپذیر با شرایط بهینه اقتصادی داشته باشیم. با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص کشور ما و پراکندگی مصرف در نقاط مختلف و همچنین متفاوت بودن چگالی بار در این نقاط از یک سو و مناسب نبودن همه نقاط از نظر امکانات جنبی برای نصب نیروگاهها برای برآوردهکردن مصرف، وزارت نیرو ناچار به نصب شبکهای گسترده در سطح ایران شده است. در این شبکه هدایت بار تولیدی واحدها به مصرفکنندهها تأمین کند. انحراف از محدوده پیشبینی فرکانس و ولتاژ میتواند باعث خسارات اساسی برای مصرفکننده و ضربهای بر اقتصاد ملی باشد. اهمیت کنترل تولید و مصرف وقتی آشکارتر میشود که به تغییر آماری و غیرقابل پیشبینی بار مصرفی توجه شود. در چنین شرایطی تولید در شبکه از تعدادی واحد تولیدی بوجود آمده که توسط سازمانهای مختلفی نظیر توانیر، برقهای منطقهای، آبهای منطقهای و غیره بهره برداری میگردد و میبایست تولید اینها همیشه هماهنگ با مصرفکننده ای غیرمعین و آماری تغییر داده شود، با توجه به منابع تولید مختلف در سازمانهای مربوطه و نوع تغییر بار مصرفکننده ملاحظه میشود که ایجاد سیستم کنترلی متمرکز و قوی تحت نظارت یک سازمان ضروری میباشد. در این شبکه هدایت بار تولیدی واحدها به مصرفکننده باید به نحوی انجام شود که علاوه بر رعایت ارامترهای اقتصادی، ولتاژ و فرکانس معینی را برای مصرفکننده تأمین کند.
زمانی که ابررایانه "دیپ بلو" در ماه مه 1997 موفق شد قهرمان شطرنج جهان گری کاسپاروف را شکست دهد، این پیروزی به عنوان موفقیتی بزرگ برای هوش مصنوعی توصیف شد، اما جان مک کارتی، مردی که این اصطلاح را برای اولین بار خلق کرد و در توسعه هوش مصنوعی پیشگام شد، نظری متفاوت داشت، به اعتقاد او هوش مصنوعی هنوز راه طولانی را در پیش داشت.
وی در سال 1956 نه تنها عبارتی جدید را به واژه نامه عمومی افزود، بلکه بنیانگذار عصری کاملا جدید از تحقیقات در زمینه علوم رایانه ای شد.
مک کارتی در سالهای بعدی موفق به ابداع زبان Lisp، یکی از تاثیرگذارترین زبانهای برنامه نویسی رایانه ای در جهان شد و در توسعه سیستمهای اشتراک گذاری زمان نقشی کلیدی ایفا کرد، سیستمی که بدون آن اینترنت مدرن به وجود نمی آمد.
مک کارتی که برای چهار دهه در دانشگاه استنفورد مشغول به کار و مطالعه بود، در سل 1962 لابراتوار هوش مصنوعی استنفورد را پایه گذاری کرد.
او در سال 2003 به شرکت گوگل پیوست تا در توسعه جستجوگرهای این شرکت مشارکت داشته باشد.
بر اساس گزارش وایرد، بسیاری از متخصصان مک کارتی را اولین فردی می دانند که چاشنی محاسبات رایانه ای را به زبان ساده برنامه نویسی افزود و با این کار و ابداع زبان برنامه نویسی Lisp تاثیر بزرگی بر روی زندگی انسانها گذاشت.
نکات جالب از بیوگرافی انیشتن
1-اوبا سر بزرگ متولد شد
وقتی انیشتن به دنیا آمد او خیلی چاق بود و سرش خیلی بزرگ تا آنجایی که مادر وی تصور می کرد، فرزندش ناقص است،اما او بعد از چند ماه سر و بدن او به اندازه های طبیعی بازگشت.
2-حافظه اش به خوبی آنچه تصور می شود، نبود
مطمئنا انیشتن می توانسته کتابهای مملو از فرمول و قوانین را حفظ کند،اما برای به یاد آوری چیز های معمولی واقعا حافظه ضعیفی داشته است. او یکی از بدترین اشخاص در به یاد آوردن سالروز تولد عزیزان بود و عذر و بهانه اش برای این فراموشکاری، مختص دانستن آن [تولد ]برای بچه های کوچک بود.
3-او ازداستانهای علمی-تخیلی متنفر بود
انیشتن از داستانهای تخیلی بیزار بود. زیرا که احساس می کرد ،آنها باعث تغییر درک عامه مردم ازعلم می شوند و در عوض به آنها توهم باطلی از چیز هایی که حقیقتا نمی توانند اتفاق بیفتند میدهد.
به بیان او "من هرگزدر مورد آینده فکر نمی کنم،زیراکه آن به زودی می آید. به این دلیل او احساس می کرد کسانی که بطور مثال بشقاب پرنده ها را می بینّند باید تجربه هایشان را برای خود نگه دارند.
4-او در آزمون ورودی دانشگاه اش رد شد
درسال 1895 در سن 17 سالگی،انیشتن که قطعا یکی از بزرگترین نوابغی است،که تا کنون متولد شده،در آزمون ورودی دانشگاه فدرال پلی تکنیک سوییس رد شد. در واقع او بخش علوم وریاضیات را پشت سر گذاشت ولی در بخش های باقیمانده، مثل تاریخ و جغرافی رد شد.وقتی که بعدها از او در این رابطه سوال شد؛او گفت:آنها بی نهایت کسل کننده بودند، و او تمایلی برای پاسخ دادن به این سوالات را در خود آحساس نمی کرد.
5- علاقه ای به پوشیدن جوراب نداشت انیشتن
انیشتن در سنین جوانی یافته بود که شصت پا باعث ایجاد سوراخ در جوراب می شود.سپس تصمیم گرفت که دیگر جوراب به پا نکند و این عادت تا زمان مرگش ادامه داشت.
علاوه بر این او هرگز برای خوشایند و عدم خوشایند دیگران لباس نمی پوشید، او عقیده داشت یا مردم اورا می شناسند و یا نمی شناسند.پس این مورد قبول واقع شدن[آن هم از روی پوشش] چه اهمیتی میتواند داشته باشد؟
6-او فقط یکبار رانندگی کرد
انیشتن برای رفتن به سخنرانی ها و تدریس در دانشگاه، از راننده مورد اطمینان اش کمک می گرفت. راننده وی نه تنها ماشین اورا هدایت می کرد، بلکه همیشه در طول سخنرانی ها در میان،شنوندگان حضور داشت.
انیشتن، سخنرانی مخصوص به خود را انجام می داد و بیشتر اوقات راننده اش، بطور دقیقی آنها را حفظ می کرد.
یک روز انیشتن در حالی که در راه دانشگاه بود، باصدای بلند در ماشین پرسید:چه کسی احساس خستگی می کند؟
راننده اش پیشنهاد داد که آنها جایشان را عوض کنند و او جای انیشتن سخنرانی کند،سپس انیشتن بعنوان راننده او را به خانه بازگرداند.
عدم شباهت آنها مسئله خاصی نبود.انیشتن تنها در یک دانشگاه استاد بود، و در دانشگاهی که وقتی برای سخنرانی داشت، کسی او را نمی شناخت و طبعا نمی توانست او را از راننده اصلی تمییز دهد.
او قبول کرد، اماکمی تردید در مورد اینکه اگر پس از سخنرانی سوالات سختی از راننده اش پرسیده شود، او چه پاسخی خواهد داد، در درونش داشت.
به هر حال سخنرانی به نحوی عالی انجام شد، ولی تصور انیشتن درست از آب در آمد.دانشجویان در پایان سخنرانی انیتشن جعلی شروع به مطرح کردن سوالات خود کردند.
در این حین راننده باهوش گفت "سوالات بقدری ساده هستند که حتی راننده من نیز می تواند به آنها پاسخ گوید"سپس انیشتن از میان حضار برخواست وبه راحتی به سوالات پاسخ داد،به حدی که باعث شگفتی حضار شد.
7-الهام گر او یک قطب نما بود
انیشتن در سنین نوجوانی یک قطب نمابه عنوان هدیه تولد از پدرش دریافت کرده بود.
وقتی که او طرز کار قطب نما را مشاهده می نمود، سعی می کرد طرز کار آن را درک کند. او بعد از انجام این کار بسیار شگفت زده شد.بنابر این تصمیم گرفت علت نیروهای مختلف در طبیعت را درک کند.
8-راز نهفته در نبوغ او
بعد از مرگ انیشتن در 1955 مغز او توسط توماس تولتز هاروی برای تحقیقات برداشته شد.
اما اینکار بصورت غیر قانونی انجام شد.بعدها پسر انیشتن به او اجازه تحقیقات در مورد هوش فوق العاده پدرش را داد.
هاروی تکه هایی از مغز انیشتن را برای دانشمندان مختلف در سراسر جهان فرستاد. از این مطالعات دریافت می شود که مغز انیشتن در مقایسه با میانگین متوسط انسانها،مقدار بسیار زیادی سلولهای گلیال که مسئول ساخت اطلاعات هستند داشته است.همچنین مغز انیشتن مقدار کمی چین خوردگی حقیقی موسوم به شیار سیلویوس داشته، که این مسئله امکان ارتباط آسان تر سلولهای عصبی را بایکدیگر فراهم می سازد.
یک سیستم اسکادا شامل سیگنال های ورودی/خروجی، کنترلگرها، HMI، شبکه ها، ارتباطات، پایگاه های داده و نرم افزار می باشد.
کلمه اسکادا معمولا نشان دهنده یک سیستم مرکزی است که نظارت و کنترل یک سایت کامل و یا یک سیستم توزیع شده در فواصل زیاد (در حد چندین کیلومتر) را برعهده دارد. عمده عملیات کنترل سایت عملا به صورت اتوماتیک توسط Remote Terminal Unit) RTU) ویا به وسیله Programmable Logic Controller) PLC) انجام می شود.
توابع کنترلی میزبان معمولا به عبورکردن از سایت پایه یا قابلیت های سطح نظارتی محدود می شوند. به عنوان مثال یک PLC می تواند جریان آب خنک کننده قسمتی از یک پروسه صنعتی را کنترل کند؛ در حالی که سیستم اسکادا می تواند به کاربر اجازه دهد که تنظیمات کنترلی جریان را تغییر دهد و می تواند اجازه نمایش و یا ثبت هر اعلان خطری (آلارم) نظیر کاهش جریان یا افزایش دما را صادر نماید. بازخورد (فیدبک) حلقه کنترلی درون PLC یا RTU بسته شده است و سیستم اسکادا بر بازده کلی این حلقه نظارت دارد.
جمع آوری اطلاعات از سطح RTU یا PLC شروعمی شود و این مرحله، خواندن مقادیر و حالات دستگاه های جانبی متصل به اسکادا را شامل می شود. سپس داده ها کامپایل شده و به فرمت قابل استفاده برای کاربر اتاق کنترل که از Human Machine Interface) HMI) استفاده می کند؛ در می آید.
اتاق کنترل تصمیم های لازم را که گاه ممکن است باطل کننده فرمانهای عملیاتی موجود در RTU یا PLC باشد را بر اساس این داده ها صادر می نماید. این داده ها همچنین می توانند برای یک سیستم ثبت اطلاعات ذخیره شوند که معمولا این سیستم یک سیستم مدیریت پایگاه داده است که از امکان ایجاد نمودار و سایر روشهای تحلیل اطلاعات برخورداراست.
سیستم های اسکادا عموما یک پایگاه داده توزیع شده را پیاده سازی می کنند که معمولا به آن با نام پایگاه تگ ها اشاره می شود. این پایگاه داده شامل عناصر اطلاعاتی است که تگ یا نقطه نامیده می شوند. یک نقطه نشان دهنده یک مقدارورودی یا خروجی نظارت شده یا کنترل شده به وسیله سیستم است.
نقاط می توانند نرم یا سخت باشند. یک نقطه سخت نشان دهنده یک ورودی یا خروجی عملی متصل به سیستم است درحالی که یک نقطه نرم نشان دهنده نتیجه منطقی و عملیات محاسباتی بر روی دیگر نقاط نرم یا سخت است. مقادیر نقاط معمولا به صورت مقدار- برچسب زمانی ذخیره می شوند (مقدار و برچسب زمانی هنگامی که نقطه ضبط یا محاسبه می شود). یک رشته از ترکیب مقدار-برچسب زمان تاریخچه نقطه مورد نظر می باشد. مرسوم است که علاوه بر اینهااطلاعات دیگری نیز ذخیره گردد نظیر مقادیر ثبات های PLC ، توضیحات و اطلاعات اخطاری.
می توان یک DCS یا سیستم SCADA را بطور کلی از یک تولید کننده سیستم های کنترلی نظیر شرکت ABB خرید ویا اینکه قطعات سخت افزاری و بسته های نرم افزاری را از تولید کننده های مختلف خرید و آنها را سرهم نمود.
اتوماسیون (یا کنترل) از سه قسمت اساسی تشکیل شده است که عبارتند از:
1. اندازه گیرها
2. کنترل کننده
3. محرک ها
1- اندازه گیرها:
اندازه گیرها در واقع چشم سیستم های کنترل محسوب می شوند و با کمی سازی مقادیر فرایندی کنترل کننده را از وضعیت موجود در فرایند آگاه ساخته و در نتیجه کنترل کننده فرمان مورد نیاز را به محرک جهت کنترل فرایند و رسیدن به نقطه ی تنظیم مورد نظر ارسال می نماید. هر دستگاه اندازه گیری شامل سه جزء اساسی سنسور، ترانسدیوسر و ترانسمیتر می باشد.:
(Sensor) الف ) سنسور
سنسور قطعه ای است که به پارامترهای فیزیکی نظیر حرکت، حرارت، نور، فشار، الکتریسیته، مغناطیس و دیگر حالات انرژی حساس است و در هنگام تحریک آنها از خود عکس العمل نشان می دهد و برای این عکس العمل نیاز به انرژی خارجی ندارد.
(Transducer) ب) ترانسدیوسر
ترانسدیوسر قطعه ای است که وظیفه تبدیل حالات انرژی به یکدیگر را برعهده دارد، سنسور پارامتر مورد اندازه گیری را به ترانسدیوسر تحویل می دهد، سپس ترانسدیوسر آن را به یک سیگنال قابل درک برای کنترلر تبدیل می کند لذا برای انجام این تبدیل نیاز به یک منبع انرژی خارجی دارد. :
(Transmitter) ج) ترانسمیتر
ترانسمیتر وسیله ای است که یک سیگنال خروجی ترانسدیوسر را به سیگنال استاندارد قابل انتقال تبدیل می نماید. از معروفترین استانداردهای ترانسمیترها می توان به استاندارد 4 تا 20 میلی آمپر و 0 تا 10 ولت اشاره نمود.
2- کنترل کننده:
قسمت دوم ابزار دقیق بخش کنترل می باشد. کنترل عبارتست از سوق و نگهداری یک یا چند فرآیند به وضعیت یا وضعیت های مطلوب یا مورد نظر. این مفهوم در برگیرنده ی کنترل کمی، کیفی، حفظ ایمنی و محیط زیست می باشد که اهداف اساسی کنترل می باشند.
3- محرک ها:
محرک ها ادواتی هستند که سیگنال خروجی را از قسمت کنترل کننده گرفته و متناسب با این سیگنال ها عمل می کنند. از عمده ادوات خروجی می توان به شیرهای کنترل و الکتروموتورها اشاره کرد. این ادوات با عملکرد خود باعث کنترل پارامترهای اندازه گیری شده در مقدار مطلوب و مورد نظر می شوند.
برخی از مشخصات این انکودر عباتند از:
نوع انکودر: افزایشی (Incremental)
رنج ولتاژ ورودی: 4.5 تا 32 ولت DC
تعداد پالس: قابل ارائه در رنج مورد نظر شما تا 10000 پالس
سیگنال خروجی: A , B , Z , A' , B' , Z' signal
خروجی اینترفیس: قابل ارائه در مدل های - TTL / RS422 با ولتاژ 5 و 24 ولت - HTL / push pull با ولتاژ 24 ولت
قطر شفت: در اندازه های 6 ، 8 ، 10 ، 12
سوکت: هشت پین 8pin به همراه کابل
انکودر حسگری است که به محور چرخ، چرخ دنده یا موتور وصل می شود و میتواند میزان چرخش را اندازه گیری کند با اندازه گیری میزان چرخش می توانید جا به جایی، سرعت، شتاب یا زاویه چرخشی را تعیین کنید.
معمولا انکودرها از نوع نوری می باشند و یک فرستنده و یک گیرنده مادون قرمز در دو سمت یک جسم مکانیکی چرخنده (دیسک شیاردار) قرار می گیرند و پالسهای الکتریکی تولید میکنند. به عبارت دیگر می توان گفت زمانی نور ارسالی توسط فرستنده از شیارهای چرخنده عبور می کند توسط گیرنده دریافت می گردد و مقدار ولتاژ خروجی یک میشود و زمانی که نور ارسالی به پره ها برخورد می کند توسط گیرنده دریافت نمی شود و مقدار ولتاژ خروجی از گیرنده صفر می گردد به این ترتیب پالسهای الکتریکی تولید می شود.
انکودرها سه دسته اند:
1. انکودر نسبی: یه این صورت که یک گیرنده و فرستنده مادون قرمز در دو طرف چرخ شیار دار قرار میگیرد. در این نوع از انکودرها صرفا موقعیت نسبی جسم چرخنده نسبت به موقعیت اولیه اندازه گیری می شود و نمی توان جهت چرخش را مشخص کرد.
2. انکودر افزایشی: در این نوع انکودرها از دو فرستنده و گیرنده مادون قرمز در دو طرف چرخ شیاردار با فاصله مشخص استفاده میشود بنابراین با چرخش چرخ ما دو پالس خروجی داریم که با یکدیگر اختلاف فاز دارند و براساس آن میتوان جهت چرخش را نیز مشخص نمود.
3.انکودر مطلق: در انکودرهای مطلق از یک صفحه شفاف استفاده میشود که بخشهای خاصی از آن سیاه شده اند واز چندین فرستنده گیرنده (به طور مثال 8 جفت) استفاده می شود. در هر لحظه تعدادی از این گیرنده ها صفر و برخی یک را نشان میدهد بدین ترتیب یک عدد باینری میدهد که زاویه بین صفر تا 360 درجه را میتوان محاسبه کرد.
تعاریف تجهیزات در پستهای برق فشار قوی H/V
1- به چه خطوطی باندل می گویند ؟ به خطوطی که در هر فاز به جای یک هادی از چند هادی استفاده شده باشد
2- انواع پایه های خطوط انتقال نیرو کدامند ؟ تیرهای چوبی – بتونی – فولادی – فایبر گلاس و برجهای فولادی .
3- برای کاهش پدیده کرونا در خطوط انتقال چه عملی انجام می شود ؟ از هادی ها به صورت باندل در هر فاز استفاده می کنند .
4- تجهیزات مهم و عمده یک پست فشار قوی را نام ببرید ؟ شینه و کابل – دیژنکتور – سکسیونر – ترانسفورماتور قدرت – ترانسفورماتور جریان – ترانسفورماتور ولتاژ – ترانسفورماتورهای مصرف داخلی – ترانسفورماتور نوتر – خازن – راکتور – تانک رزیستانس – برقگیر – لاین تراپ – استراکچر – سیستم زمین – باتری و شارژر – سیستم حفاظتی – سیستم کنترلی – سیستم مخابراتی سیستم اسکادا .
5- تجهیزات عمده یک بی ترانسفورماتور را در پست های فوق توزیع نام ببرید ؟ 1- سکسیونر ترانسفورماتور 2- دیژنکتور ترانسفورماتور 3- ترانسفورماتور جریان طرف فشار قوی 4- ترانسفورماتور قدرت و نوتر و مصرف داخلی 5- ترانسفورماتور ولتاژ طرف فشار ضعیف 6- ترانسفورماتور جریان سمت فشار ضعیف .7- دیژنکتور سمت فشار ضعیف
6- متعلقات ترانسفورماتور را نام ببرید ؟ تانک – روغن – رادیاتور – فن ها – رله بوخهلتس – ترمومترها – بوشینگ – تانک ذخیره – لوله انفجار – سوپاپ اطمینان – شیشه روغن نما – کماند تپ چنجر – کماند فن ها – محفظه سیلیکاژل – پمپ .
7- تپ چنچر چیست ؟ دستگاه الکترومکانیکی است که می توان ولتاژ خروجی آن را به میزان تنظیمی افزایش و یا کاهش داد .
8- ترانسفورماتور زمین را در کدام طرف ترانسفورماتور قدرت به کار می برند ؟ در طرف مثلث ترانسفورماتور قدرت قرار میدهند و همیشه بایستی در مدار باشد .
9- بریکر را تعریف نموده و مشخصات اصلی آن را نام ببرید ؟ یکی از اصلی ترین اجزاء سیستم های انتقال و توزیع انرژی الکتریکی و کلیدهای قدرت بوده که به منظور قطع و وصل خطوط – ترانسفورماتورها – ژنراتورها – و سایر تجهیزات فشار قوی به کار می رود و مشخصات اصلی آن عبارتند از : 1- ولتاژ نامی 2- قدرت قطع اتصال کوتاه سه فاز و تک فاز 3- جریان نامی 4- نوع مکانیزم فرمان یا عمل کننده ( فنری – هوایی و ... ) 5- نوع مکانیزم خاموش کننده آرک ( هوا – روغن – گاز ) 6- جریان ترمیک و جریان دینامیک قابل تحمل .
10- سکسیونر چیست ؟ کاربرد آن در تجهیزات فشار قوی به چه منظور است ؟ کلیدی که به وسیله آن می توان مداری را که فقط تحت ولتاژ بوده و فاقد جریان بار باشد قطع و یا وصل نمود و کاربرد آن اینکه در حالت قطع قسمتی از مدار محل قطع شده به طور واضح و آشکار قابل رویت است و به علاوه با قطع کردن آن می توان نسبت به تعمیر و یا سرویس دیژنکتور اقدام نمود .
11- انواع سکسیونر را نام ببرید ؟ 1- پانتوگراف یا نوع قیچی : بیشتر در پستهای فشار قوی کاربرد دارد 2- دورانی : در شبکه های فشار قوی و فوق توزیع کاربرد دارد 3- کشویی : در شبکه های توزیع کاربرد دارد 4- چاقویی : در شبکه های توزیع و فوق توزیع کاربد دارد .
12- راکتورها و خازن ها در پست به چه منظوری تعبیه شده اند ؟ راکتورهای موازی که در شبکه منطقه موجود است جهت اصلاح ضریب قدرت و نهایتا کاهش ولتاژ نصب شده اند . خازن ها نیز از لحاظ نوع اتصال به شبکه و محل نصب آن مقاصد مختلفی را در بر داشته ولی به طور کلی در مورد خازن های موازی با شبکه موجود در منطقه می توان گفت که مقصود آن اصلاح ضریب قدرت و نهایتا افزایش ولتاژ می باشد .
13- هدف از میگر زدن چیست ؟ 1- با استفاده از میگر مشخص می شود که قسمت هایی که عایق شده اند با زمین تماس دارند یا خیر که در صورت تماس با زمین دستگاه مقدار صفر را نشان خواهد داد 2- مشخص کردن اینکه قسمتهای عایق جذب رطوبت کرده اند که در این حالت دستگاه مقدار کمتر از حد نرمال را نشان خواهد داد .
14- نحوه اتصال باتری ها به هم و به شارژر چگونه است ؟ باتری ها بر اساس سطح ولتاژ به یکدیگر به صورت سری بسته میشوند و ترمینال آنها پس از اتصال به جعبه فیوز به صورت موازی به شارژر که در خارج از اطاق باتری قرار دارد متصل میگردند .